فیدیک (FIDIC) نهادی بین المللی است که برگرفته از عبارت فرانسوی Fédération Internationale des Ingénieurs-Conseils می باشد و به معنی فدراسیون بین المللی مهندسان مشاور است. عمده شهرت و اعتبار فیدیک بواسطه فعالیت در زمینه تبیین و تعریف قراردادهای صنعت ساخت و ساز در سطح بین الملل می باشد. انتخاب روش انجام پروژه یکی از تصمیم گیریهای استراتژیک پروژه است که در پایان مرحله مطالعات توجیهی و هم زمان یا پس از تصمیم گیری در مورد روش تامین مالی پروژه صورت می گیرد. در این بخش به معرفی کتابهای این موسسه پرداخته شده است.
انواع قالب های قراردادی فیدیک
قالب های قراردادی برای بازه وسیعی از انواع پروژه ها پیش نویس شده اند. قالب های اصلی با توجه به رنگ پوشش کتاب مربوطه متمایز شده اند. انتخاب قالب بستگی به نوع پروژه خواهد داشت. به طور خلاصه:
پروژه های ارزان یا سریع – کتاب سبز (فرم قراردادهای کوتاه)
طرح کارفرما (پروژه های مرسوم) – کتاب قرمز
طرح کارفرما (تامین سرمایه از سوی بانکهای توسعه چند جانبه) – کتاب صورتی
طرح پیمانکار (پروژه های مرسوم) – کتاب زرد
پروژه های EPC / کلید در دست – کتاب نقره ای
پروژه های طراحی، ساخت و بهره برداری – کتاب طلایی
انتخاب نوع قرارداد در FIDIC
فرم پیمان استاندارد فیدیک در پروژه های اجرایی بین المللی برای عقد قرارداد بین کارفرما و پیمانکار شناخته شده است،به ویژه
📕شرایط پیمان برای کارهای مهندسی سیویل: کتاب قرمز( ۱۹۸۷)
📒شرایط پیمان برای کارهای برقی و مکانیکی شامل نصب تجهیزات: کتاب زرد( ۱۹۸۷)
📔شرایط پیمان برای طرح – ساخت و کلید گردان( ۱۹۹۵)
فیدیک در زمان به هنگام کردن کتابهای قرمز و زرد متوجه شد که برخی پروژه ها از محدوده کتابهای موجود خارج شده است. به این دلیل فیدیک نه تنها فرمهای استاندارد را به هنگام و دامنه آن را توسعه داد، بلکه در سال ۱۹۹۹مجموعه ای از چهار فرم استاندارد پیمان منتشر کرد که برای اکثریت پروژه های ساختمانی و نصب در سراسر دنیا مناسب است.
مجموعه سال ۱۹۹۹ شامل:
۱⃣ شرایط پیمان برای اجرای کارهای ساختمانی و مهندسی که توسط کارفرما طراحی می شود: پیمان اجرا
۲⃣ شرایط پیمان برای اجرای کارهای ساختمانی و مهندسی که توسط کارفرما طراحی می شود (نسخه هماهنگ برای بانکهای توسعه چند وجهی) تنها برای پروژه هایی که توسط بانک تامین مالی می شود: پیمان اجرای بانکهای توسعه چند وجهی
۳⃣ شرایط پیمان برای طرح- ساخت کارهای برقی و مکانیکی و کارهای ساختمانی و مهندسی که توسط پیمانکارطراحی می شود: پیمان طرح-ساخت
۴⃣ شرایط پیمان برای پروژه کلید گردان یا EPC
۵⃣ فرم کوتاه پیمان: فرم کوتاه
۶⃣ پیمان لایروبی (بر اساس فرم کوتاه پیمان): پیمان لایروبی
روی تمامی کتاب های مجموعه ۱۹۹۹ نوشته شده : “نسخه اول ۱۹۹۹ ( نسخه آزمایشی در سال ۱۹۹۸ چاپ شد وبا وجود اینکه این نسخه برای پیمان ها اعتبار دارد، در برخی موارد تغییرات اساسی کرده است).
آخرین ویرایش کتابها به شرح ذیل می باشند:
📖 کتاب راهنما FIDIC – Contracts Guide در این راهنما، مطالبی پیرامون شرایط پیمان ساخت و اجرا، شرایط پیمان طرح و اجرا و شرایط پیمان EPC(کلید در دست) آورده شده است.
📕 کتاب قرمز FIDIC – Red Book شرایط پیمان ساخت و اجرا (سه عاملی)، برای ساخت و اجرای کارهایی توصیه می شود که توسط کارفرما یا نماینده وی، یعنی مهندس مشاور، طراحی انجام شده است. در این قراردادها پیمانکار طرح را مطابق پیمان اجرا می کند.
📒 کتاب زرد FIDIC – Yellow Book شرایط پیمان طرح و اجرا، در این نوع پیمان، پیمانکار طبق خواسته های کارفرما پروژه را طراحی و اجرا می کند.
📓 کتاب طوسی FIDIC – Silver Book شرایط پیمان EPC(کلید در دست)، این پیمان در پروژه هایی بکار می رود که قطعیت بالایی در زمینه مدت و قیمت نهایی پروژه مد نظر باشد. پیمانکار در این پیمان مسئولیت کامل طراحی و اجرای پروژه را بر عهده دارد.
🗒 کتاب سفید FIDIC – White Book نمونه موافقت نامه خدمات کارفرما/مشاور، این کتاب نمونه‌ای از فرم قراردادهای خدمات فنی و مهندسی فیدیک است و جهت ارائه خدمات سه عاملی (کارفرما، مهندس مشاور و پیمانکار) به کار گرفته می‌شود و در اغلب مشارکت‌های مالی بانک جهانی در سرمایه گذاری‌های بین‌المللی زیرساخت‌های اقتصادی، نظیر جاده‌ها، راه آهن، فرودگاه‌ها، سدسازی و پروژه‌های نفتی و صنعتی کاربرد دارد.
📗 کتاب سبز، FIDIC – Green Book فرم کوتاه قرارداد، جهت ارائه خدمات انواع امور مهندسی و ساختمانی با ارزش سرمایه ای نسبتاً کم توصیه می شود. این شرایط برای کارهای نسبتاً ساده یا تکراری و کوتاه مدت، مناسب ارزیابی می شود.
📔 کتاب طلایی، FIDIC – Gold Book در کتاب طلایی فیدیک، که تحت عنوان طراحی، اجرا و بهره برداری پروژه ها ارائه شده است،مطالبی در مورد شرایط عمومی طرح و اجرا، شرایط ویژه در این پروژه ها و نمونه فرم هایی نیز ارائه شده است.
کانال در پیام رسان تلگرام : کانال تلگرام
صفحه اینستاگرام: ورود به صفحه اینستاگرام
